Stempelen
Er is tegenwoordig een soort angst ontstaan om mensen een stempel op te drukken. Dit geldt in het algemeen maar ook als het gaat om hooggevoeligheid. En dat is begrijpelijk, want dat kan stigmatiserend werken en dit kan betekenen: jij bent anders en anders is niet goed. Ook roept het een beeld op dat iemand die hooggevoelig is specialer is dan iemand anders. Voor de duidelijkheid: dat is juist niet wat werkt voor hoogsensitieve mensen! Dat is ook juist niet wat ik voor ogen heb met mijn praktijk.
Erkenning
Zeggen dat iemand hooggevoelig is of tegen jezelf zeggen dat je hooggevoelig bent kan juist helpend werken. Het maakt vaak de zoektocht naar wat voor jou kan werken gemakkelijker. Het zorgt voor herkenning omdat je niet de enige bent die dingen op een bepaalde manier ervaart. Eigenlijk altijd is het een opluchting om te weten dat hoe je in elkaar zit niet jouw ‘schuld’ is, maar dat dit ergens vandaan komt, dat het onderdeel is van wie je bent. Dit helpt om het te erkennen, jezelf te gaan waarderen en te gaan staan voor wie je bent.
Hoe weet je dan of je hooggevoelig bent?
Er wordt al lang onderzoek gedaan naar hoogsensitiviteit. En al veel langer wordt er in de literatuur geschreven over sensitieve karakters. En toch is er nog geen wetenschappelijk gevalideerde methode om op een eenvoudige manier hooggevoeligheid aan te tonen. Wel kan er met een hersenscan aangetoond worden dat er sprake is van hooggevoeligheid. Er worden bij het ontvangen van prikkels dan meer en bepaalde hersengebieden actief. Maar dit is in de dagelijkse praktijk natuurlijk geen werkbare methode. Natuurlijk zijn er ook assessment methodes die eigenschappen kunnen aantonen die wijzen op hooggevoeligheid, zoals empathie en gericht zijn op details.
Vragenlijst
Wel zijn er manieren om redelijk nauwkeurig te kunnen vaststellen dat je hooggevoelig bent. Er is een vragenlijst, ooit ontwikkeld door Elaine Aron. Zij is één van de eerste en belangrijkste onderzoekers op het gebied van hoogsensitiviteit ter wereld. Met haar vragenlijst kun je in ieder geval een duidelijk beeld krijgen bij de mate van gevoeligheid. Naast deze vragenlijst is het raadzaam om met een deskundige op het gebied van hooggevoeligheid, zoals Place to Sens, verder te onderzoeken of er daadwerkelijk sprake is van hooggevoeligheid, of dat er misschien iets anders aan de hand is. Te denken valt aan stressgerelateerde klachten vanuit overspannenheid of burnout, trauma of dat er aanwijzingen zijn voor een aandoening of stoornis.
Verwarring
Hooggevoeligheid wordt ook weleens verward met aandoeningen zoals adhd, het autistisch spectrum en borderline. De kenmerken lijken soms ook erg op elkaar, maar verschillen wel degelijk! Natuurlijk kan het zo zijn dat dingen naast elkaar bestaan, maar het is duidelijk niet hetzelfde. Dit is een belangrijk verschil want we kunnen (en willen!) het dus ook niet behandelen of genezen. De coaching en begeleiding gaat over herkennen, erkennen en je weg erin vinden.
Wanneer ik vermoed dat er andere dingen spelen dan (alleen) hooggevoeligheid, zoals een aandoening of stoornis zal ik te allen tijde verwijzen naar een professional op dat gebied.
Hooggevoeligheid is geen aandoening, ziekte of afwijking. We diagnosticeren, genezen en behandelen dus ook niet!
Je bént hooggevoelig, je hébt het niet.
Je kunt wel zeggen dat je een hoogsensitief karakter hebt.